۶- مقاله اسلامی / اسرائیلیات (1)

اسرائیلیات

الف) اساطیرالاولین

انسان از روزی که پا به این زمین خاکی گذاشت، به افسانه سرایی و اسطوره تراشی علاقه ی بسیاری داشته است .

انسانِ غارنشین، وقتی روزها به شکار و تهیه غذا برای بقاء می رفته، شب ها را (چه شب های طولانی زمستان، و چه شب های کوتاه تابستان)، بالاجبار در غار، به همراه دیگر همنوعان خود به سَر می برده است .

در این شب ها، نه تلویزیون و رادیویی بود، نه روزنامه و مجله و جدول، و نه کامپیوتر، اینترنت و ماهواره، بنابراین هیچگونه سرگرمی ای نداشتند این انسان های اوّلیه ! پس باید چکار می کردند ؟ آنها برای گذران آن شب ها، از 2 راه استفاده می کردند :

1- کِشیدن نقاشی از شکارهایی که کردند، و کلاً از پدیده های طبیعت، هم برای بیان داستان ها و هم ماندگاری برای نسل های آینده .

2- تعریف و نقل داستان شکارها و درگیری ها با شیر و پلنگ و ... که در طول روز برای پیش می آمد برای سرگرمی و وقت گذرانی شب ها .

و او وقتی می دید که تعریف داستان شکارهایش، زنان و کودکان به وجد می آورد و به آنها نشاط و خرمی دست می دهد، بنابراین هر دفعه که داستانی را تعریف می کرد، برای خوشایند آنها، با آب و تا ب بیشتری، بر شاخ و برگ هایش می افزود و دروغ هایی به داستان اضافه می کرد، و به اصطلاح امروزی، «غلّو» یا «بزرگ نمایی» (آگراندیسمان) می کرد .

و ابن گونه شد که افسانه سرایی و اسطوره تراشی به زندگی بشریت راه پیدا کرد .

در قرآن کریم به این موضوع، از تعبیر «اساطیرالاولین» استفاده کرده است، چنانچه در سوره نحل، آیه 24 آمده است :

«وَ إِذَا قِیلَ لهَُم مَّا ذَا أَنزَلَ رَبُّکمْ  قَالُوا أَسطِیرُ الأَوَّلِینَ» «و هنگامى که به آنها گفته شود پروردگارتان چه نازل کرده، مى ‏گویند : اینها (وحى الهى نیست) همان افسانه‏ هاى دروغین پیشینیان است .»

و همچنین، نمونه ی دیگر آن در آیه 83 سوره مؤمنون آمده است :

«لَقَدْ وُعِدْنَا نحْنُ وَ ءَابَاؤُنَا هَذَا مِن قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلا أَسطِیرُ الأَوَّلِینَ» «ازاین وعده‏ ها بسیار به ما و پیش ازاین به پدران ما داده شد، ولى همه‏اش افسانه‏ هاى کهنه قدیم بود .»

و این مسئله ی داستان سراییِ افسانه ای، کم کم به جامعه های متمدّن اولیه راه پیدا کرد و در هر منطقه ای داستان ها و افسانه های منحصر به خودش را پیدا کرد، مانند افسانه ها و داستان های اسطوره های ایرانی، مانند : «کشف آتش توسط هوشنگ .»

«قوم یهود»، همچنین به این مقوله پرداخته و اکاذیب بسیاری وارد داستان های پیامبران الهی نموده،است و «اسرائیلیات»، حاصل جریانی است از داستان سرایی، اسطوره پردازی که توسط یهودیان، صورت پذیرفته است .

ادامه دارد

تهیه و تنظیم : منیژه شهرابی